(HQ Online) - Đi kèm với những thay đổi về công nghệ của cuộc Cách mạng
4.0, thể chế và khung pháp luật cũng cần được thay đổi để bắt kịp xu
hướng.
Tại tọa đàm, các chuyên gia cho rằng cần tiếp tục hoàn thiện pháp luật cho Cách mạng 4.0. Ảnh: H.Dịu
Ngày
29/9, tại Hà Nội, Trường Đại học Kinh tế quốc dân phối hợp với Vụ Pháp
luật dân sự - kinh tế, Bộ Tư pháp đã tổ chức Tọa đàm đối thoại chính
sách “Hoàn thiện khung pháp luật về kinh tế và nâng cao hiệu quả tổ chức
thi hành pháp luật trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp lần thứ tư”.
Cách
đây 2 năm, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 52-NQ/TW về một số
chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần
thứ tư (Cách mạng 4.0). Chính phủ cũng đã ban hành nhiều quyết định có
nội dung chính sách về lĩnh vực kinh tế số, chuyển đổi số, giao dịch
điện tử trong nhiều lĩnh vực như Chính phủ số, an toàn thông tin mạng,
chuyển đổi số…
Phát biểu tại Tọa
đàm, ông Nguyễn Thanh Tú, Vụ trưởng Vụ Pháp luật dân sự – kinh tế (Bộ Tư
pháp) nhận định, về thể chế trong bối cảnh Cách mạng 4.0, có 2 vấn đề
chính cần quan tâm là pháp luật và tổ chức pháp luật. Pháp luật không
bao giờ theo kịp sự vận động của khoa học công nghệ, nên phải dùng các
quy định của pháp luật hiện hành cộng thêm các ngoại lệ đặc thù để điều
chỉnh, quản lý một số mô hình kinh doanh mới. Nhưng quan trọng nhất vẫn
là việc áp dụng pháp luật như thế nào, điều này đòi hỏi người áp dụng và
thi hành phải hiểu về công nghệ và các đặc thù của Cách mạng 4.0 để có
biện pháp xử lý phù hợp.
Nói cụ
thể hơn về những thay đổi của pháp luật, theo PGS.TS. Trần Văn Nam,
Trưởng khoa Luật, Trường Đại học Kinh tế quốc dân, nhiều văn bản pháp lý
của Việt Nam đang từng bước được ban hành để điều chỉnh quan hệ của các
chủ thể tham gia cuộc Cách mạng 4.0 tại các văn bản Luật Giao dịch điện
tử, Luật Công nghệ thông tin, Luật An ninh mạng…
Tuy
nhiên, ông Trần Văn Nam cho rằng, Luật An ninh mạng dù có hiệu lực từ
đầu năm 2019 nhưng hiện vẫn chưa có nghị định chi tiết hướng dẫn về bảo
vệ dữ liệu cá nhân, nên chưa hướng tới thực hiện triệt để quy định
“thông tin người dùng Việt Nam chỉ được tồn tại trong lãnh thổ Việt
Nam”, nhằm bảo vệ thông tin người tiêu dùng có hiệu quả. Bên cạnh đó, cơ
quan chức năng chưa thể kiểm soát các giao dịch xuyên biên giới tốt
hơn.
Nói về chính sách pháp luật
trong thị trường số, ông Ngô Đức Minh, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ
Công Thương cho hay, các chính sách về nền kinh tế chia sẻ, phát triển
doanh nghiệp công nghệ số vẫn còn nhiều nội dung cần được tiếp tục
nghiên cứu, xây dựng thành quy định của pháp luật. Hơn nữa, việc xây
dựng chính sách cần theo dõi, giám sát về tính thống nhất, đan xen và bổ
trợ cho nhau nhằm giúp các chiến lược phát triển mang tầm nhìn dài hạn.
Cũng
tại Tọa đàm, đại diện Vụ Pháp luật dân sự – kinh tế, Bộ Tư pháp đã đề
cập đến khung khổ pháp luật của Hợp đồng thông minh - là những thỏa
thuận được tự động thực thi bằng các máy tính đã và đang được phát triển
hoặc sử dụng trong rất nhiều lĩnh vực như tài chính, ngân hàng, chuỗi
cung ứng, giao thông… Hiện khung pháp luật hiện hành của Việt Nam về hợp
đồng và giao dịch điện tử đã khá đầy đủ, tuy nhiên, vị này cho rằng có
thể nên sửa đổi, bổ sung một số quy định tại Luật Giao dịch điện tử năm
2005.
Từ những vấn đề nêu trên,
các chuyên gia cho rằng, thời gian tới, cơ quan quản lý cần tiếp tục
hoàn thiện hệ thống luật pháp theo yêu cầu hội nhập, tuân thủ các chuẩn
mực quốc tế, trong đó ban hành Luật bảo vệ thông tin cá nhân cần được
xem là một ưu tiên. Ngoài ra, các cơ quan chức năng cần mạnh dạn chấp
nhận các mô hình kinh doanh mới và các công nghệ mới bằng cách tiếp cận
mới trong quản lý như áp dụng khung pháp lý thử nghiệm (Sandbox).
Trong
đó, PGS.TS. Trần Văn Nam đã nêu lên giải pháp để hạn chế tối đa việc
thất thoát thuế. Đó là cần bổ sung quy định đơn vị cung cấp dịch vụ môi
giới thương mại điện tử có tính đa quốc gia phải thành lập chi nhánh tại
Việt Nam hoặc cơ quan đại diện thuế tại Việt Nam thì mới có thể vào thị
trường Việt Nam khai thác. Cơ quan chức năng nên thực hiện thu thuế
theo quy định về thuế nhà thầu và tiến hành hoàn thuế khi các doanh
nghiệp nước ngoài cung cấp đầy đủ giấy tờ chứng minh mình đã thực hiện
các nghĩa vụ thuế đó tại nước sở tại để đảm bảo thực hiện đúng quy định
về Hiệp ước chống đánh thuế hai lần mà Việt Nam tham gia ký kết.
Hương Dịu
Link:
https://haiquanonline.com.vn/phap-luat-khong-the-theo-kip-khoa-hoc-cong-nghe-can-cac-ngoai-le-dac-thu-153209.html