Sáng 17.1, Tổng Cục Quản lý đất đai - Bộ Tài nguyên và Môi trường phối hợp với Trường Đại học Kinh tế Quốc dân tổ chức Tọa đàm đối thoại chính sách - những vấn đề kinh tế trong chính sách và pháp luật về đất đai ở Việt Nam.
Tham gia Tọa đàm, các ý kiến cho rằng, chính sách kinh tế nói chung và huy động nguồn thu từ đất cho phát triển kinh tế - xã hội nói riêng thời gian qua đã được điều chỉnh, tạo chuyển biến tích cực trong quản lý nhà nước về đất đai. Các khoản thu từ đất đã trở thành một nguồn thu quan trọng cho nhiều địa phương để đầu tư cơ sở hạ tầng, thúc đẩy phát triển kinh tế. Tuy nhiên, bên cạnh các kết quả đạt được, vai trò quản lý nhà nước về kinh tế đất và các chính sách kinh tế đất ở nước ta vẫn còn nhiều hạn chế. Trong đó, khung giá đất và bảng giá đất luôn thấp hơn giá thị trường, quy trình định giá đất cụ thể vẫn chưa bảo đảm. Sử dụng đất công còn lãng phí, vốn hóa đất đai thiếu hiệu quả. Hệ thống thuế đất quá thấp, không phải là công cụ điều tiết thị trường. Việc công khai, minh bạch về thông tin quản lý kinh tế đất đai còn rất yếu kém…
Toàn cảnh tọa đàm |
Để nâng cao hiệu quả quản lý kinh tế, cũng như sử dụng hiệu quả đất đai, các ý kiến đề nghị cần quy định cụ thể và chi tiết quy trình quản lý kinh tế đất đai nhằm bảo đảm hiệu suất và hiệu quả cao về quản lý, bình đẳng và công bằng trong chia sẻ lợi ich từ giá trị đất đai, quản lý tốt các xung đột lợi ích từ sử dụng đất. Hoàn thiện hệ thống hồ sơ địa chính theo hướng bao gồm đủ các thông tin về kinh tế đất đai và quy định rõ phương thức công khai thông tin và quyền tiếp cận thông tin. Giá đất do nhà nước quy định phải phù hợp với thị trường.
Đối với đất bị thu hồi, có ý kiến đề nghị, khi định giá đất phải có sự thỏa thuận của bên có đất bị thu hồi, người có đất bị thu hồi phải là một bên trong quy trình định giá đất. Trường hợp không thỏa thuận được thì người bị thu hồi đất có quyền yêu cầu cơ quan thẩm định giá độc lập thẩm định lại.
Ngoài ra, cũng có ý kiến cho rằng, Luật Đất đai không đặt ra “thuế chuyển mục đích sử dụng đất” mà quy định thu “tiền sử dụng đất”, “tiền thuê đất” sau khi chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở, đất phi nông nghiệp, đất công nghiệp, thương mại, dịch vụ. Cách thu ngân sách nhà nước và phương pháp tính tiền sử dụng đất dự án bất động sản trên cơ sở xác định giá đất cụ thể theo 4 phương án xác định giá đất hiện nay là cách làm có tính tận thu, thiếu bền vững và tiền sử dụng đất hiện đang chiếm tỷ trọng lớn trong giá thành nhà ở.
Để khắc phục tình trạng này, cần sửa đổi, bổ sung Luật Đất đai theo hướng bãi bỏ chế định thu tiền sử dụng đất mà chuyển thành sắc thuế đánh trên hành vi chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp hoặc thành đất ở, với thuế suất phù hợp để tạo điều kiện làm giảm giá thành bất động sản, nhà ở…