Các bệnh viện lớn luôn quá tải nhưng lại xin thôi
tự chủ cho thấy thất bại của chính sách trong cơ chế quản lý bệnh viện
công lập, theo GS Hoàng Văn Cường.
Sáng 24/10/2022, góp ý vào dự án Luật Khám bệnh, chữa bệnh
(sửa đổi), GS Hoàng Văn Cường, Hiệu phó Đại học Kinh tế quốc dân, cho
biết người dân băn khoăn khi hàng chục nghìn cán bộ y tế rời bỏ bệnh
viện công, kể cả bệnh viện lớn - nơi nhiều y bác sĩ mong muốn được làm
việc.
Nhiều người cũng ngỡ ngàng khi bệnh viện lớn
như Bạch Mai và K, nơi có đầy đủ điều kiện và thế mạnh để tự chủ, lại
xin thôi để quay về được hưởng bao cấp từ ngân sách. Trong khi đó, rất
nhiều cơ sở y tế mong chờ được tự chủ và thực tế cơ chế này đang được
thực hiện khá thành công ở các đại học.
Theo ông
Cường, phần lớn bác sĩ mong muốn bệnh viện có đầy đủ trang thiết bị hiện
đại, thuốc và vật tư y tế đúng chủng loại để được toàn quyền lựa chọn
thực hiện phác đồ điều trị hữu hiệu nhất. Nếu được hưởng mức thù lao
tương xứng với công sức bỏ ra và hiệu quả đóng góp, bác sĩ sẽ toàn tâm
toàn ý, dành hết năng lực để khám, chữa bệnh tại bệnh viện, không phải
"chân trong chân ngoài", tất bật với phòng khám tư.
Đa
số người bệnh cũng sẵn sàng trả phí cao hơn để được khám, chữa, điều
trị với điều kiện tốt nhất tại bệnh viện công. Tuy nhiên, vì mong muốn
này không được đáp ứng nên nhiều người phải ra nước ngoài chữa bệnh hoặc
chuyển sang bệnh viện tư, bệnh viện quốc tế có trang thiết bị hiện đại
và tiện nghi.
"Những vấn đề nêu trên đều xuất phát
từ nguyên nhân căn bản là cơ chế quản lý đang trói buộc, chưa cho phép
bệnh viện công khai thác, phát huy hết tiềm năng, thế mạnh vốn có", ông
Cường nói, kỳ vọng dự Luật Khám bệnh, chữa bệnh sẽ giải quyết thấu đáo
các bất cập.
Đại biểu Cường đề nghị, dự luật cần quy định
rõ tự chủ là trao quyền cho bệnh viện tự quyết định hoạt động khám chữa
bệnh; tổ chức bộ máy và con người phù hợp; tài chính của bệnh viện kể cả
nguồn thu từ ngân sách. Bệnh viện được tự quyết sử dụng nguồn thu; mức
chi trả lương; đầu tư, mua sắm; trích các quỹ đầu tư phát triển, quỹ hỗ
trợ bệnh nhân nghèo.
Đồng thời, dự luật cần có cơ
chế xác định giá dịch vụ y tế với bệnh viện tự chủ có khác biệt với nơi
chưa tự chủ. Nguyên tắc là giá dịch vụ khám, chữa bệnh đảm bảo tính
đúng, đủ chi phí, trên cơ sở định mức kinh tế - kỹ thuật khám chữa bệnh.
Định mức của cùng bệnh viện phải đảm bảo mọi bệnh nhân bình đẳng trong
tiếp cận phác đồ điều trị cũng như đội ngũ cán bộ y tế. Giá khám chữa
bệnh có các mức để bệnh nhân lựa chọn, nhưng chỉ khác nhau ở điều kiện
dịch vụ đi kèm và nguồn gốc xuất xứ của thuốc, vật tư trang thiết bị.
Hiệu
phó Đại học Kinh tế quốc dân lưu ý, cần tránh hiểu không đúng bệnh viện
tự chủ là khoán trắng cho những nơi này tự lo. Dự luật cần quy định rõ
nguồn ngân sách nhà nước dành để chi trả cho việc khám chữa bệnh của
bệnh nhân diện xã hội trợ giúp; chi trả thông qua đặt hàng; đầu tư phát
triển bệnh viện theo mục tiêu, nhiệm vụ nhà nước giao.
Dự
luật cần quy định rõ cơ chế quản lý tài sản để bệnh viện chủ động lựa
chọn phương thức đầu tư mua sắm, thuê, liên doanh liên kết máy móc,
trang thiết bị. "Tôi tin rằng nếu được bổ sung đầy đủ những cơ chế nêu
trên sẽ giải quyết được bất cập đang xảy ra trong công tác quản lý bệnh
viện. Cơ sở khám chữa bệnh công lập sẽ có điều kiện nâng cao chất
lượng", ông Cường bày tỏ.
Theo đại biểu Trần Văn Khải (thường trực Ủy
ban Khoa học Công nghệ Môi trường), giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh
phải được Nhà nước thống nhất quản lý tại Luật giá (sửa đổi) vì đây là
vấn đề liên quan trực tiếp đến việc thực hiện quyền được chăm sóc sức
khỏe của nhân dân. Giá khám chữa bệnh cũng có tác động trực tiếp đến Quỹ
Bảo hiểm y tế, ngân sách Nhà nước cũng như khả năng chi trả của mỗi
bệnh nhân.
"Tôi đề nghị Bộ Y tế phối hợp với Bộ Tài
chính nghiên cứu, đánh giá kỹ lưỡng những quy định liên quan đến giá
dịch vụ khám chữa bệnh trong dự thảo Luật Giá (sửa đổi) sẽ trình Quốc
hội cho ý kiến tại kỳ họp thứ 4 này", ông Khải nói, nhấn mạnh phải có
khung giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh theo yêu cầu. Điều này sẽ mở ra
cơ hội tự chủ cho các cơ sở y tế và xã hội hóa ngành y tế.
Đại
biểu Tạ Văn Hạ cho rằng các quy định về bệnh viện công, xã hội hóa, giá
dịch vụ, phân cấp chuyên môn, giấy phép hành nghề, khám chữa bệnh từ
xa... đều là vấn đề mới nhưng chưa được làm rõ trong dự thảo. Quy định
về phân cấp, trước đây theo tuyến Trung ương, tỉnh, huyện, xã nhưng dự
luật phân cấp theo chuyên môn kỹ thuật là ban đầu, cơ sở, chuyên sâu,
chưa làm rõ mối quan hệ giữa các cấp bệnh viện.
"Từ
cấp ban đầu đến cơ sở, chuyên sâu như thế nào? Mối quan hệ giữa bệnh
viện công và tư thế nào? Chính sách nhà nước với từng cấp chuyên môn ra
sao?", ông Hạ nêu hàng loạt vấn đề.
Sau khi thảo
luận hội trường, Thường vụ Quốc hội sẽ tiếp thu, hoàn thiện dự thảo Luật
Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi), để trình Quốc hội biểu quyết thông qua
vào chiều 14/11.
Viết Tuân
Link: https://vnexpress.net/gs-hoang-van-cuong-co-che-dang-troi-buoc-benh-vien-cong-tu-chu-4527069.html