Giá nguyên nhiên liệu đầu vào tăng cao
Thực tế không cần chờ đến năm sau, từ sau hơn 1 tháng nền kinh tế trở lại trạng thái bình thường mới theo Nghị quyết 128
của Chính phủ, giá cả nhiều hàng hóa đã luôn “neo” mức cao. Nhiều thực
phẩm tươi sống như rau củ, thịt, sữa, gạo, dầu ăn… đã tăng từ 10 - 30%
so với giá trước đợt dịch thứ 4 bùng phát, do chi phí đầu vào tăng. Tất
nhiên, vật giá tăng không chỉ ảnh hưởng trực tiếp tới đời sống người dân
và năng lực cạnh tranh những mặt hàng xuất khẩu chủ lực của VN mà còn
đẩy nền kinh tế đứng trước áp lực lạm phát.
|
Giá cả nhiều mặt hàng thiết yếu tăng sau dịch
|
PGS-TS Nguyễn Thường Lạng, Viện Thương mại và Kinh tế quốc tế ((Đại học Kinh tế quốc dân)),
cho rằng lạm phát chỉ xảy ra do chính sách tài khóa và tiền tệ được nới
lỏng. Bên cạnh đó, tác động của giá năng lượng, khí đốt và dầu tăng quá
nhanh, đặc biệt nguồn cung bị đứt gãy một thời gian khiến lưu thông
hàng hóa bị hạn chế cũng áp lực tăng giá hàng hóa. “Thế nên không đợi
đến sang năm 2022, nguy cơ lạm phát cuối năm nay kéo dài sang năm sau từ
các tác động liên quan giá đầu vào từ trong nước và quốc tế khá lớn.
Bên cạnh đó, mặc dù hoạt động sản xuất của doanh nghiệp (DN) sau nhiều
tháng đứt gãy đã trở về trạng thái bình thường mới, song quan sát cho
thấy sự phục hồi của DN diễn ra khá chậm nên cũng sẽ làm giảm tổng
cung”, PGS-TS Nguyễn Thường Lạng nhấn mạnh.
“Nếu giá xăng dầu
tiếp tục tăng, sẽ tác động không nhỏ tới tình hình lạm phát của VN
trong thời gian tới. Thế nên, chính sách kiềm chế giá nhiên liệu đầu vào
phải tiếp tục được áp dụng. Về lâu dài, tính toán để giảm một số khoản
thuế, phí trong giá thành xăng dầu để giảm nguy cơ lạm phát do tác động
từ bên ngoài”.
PGS-TS
Vũ Sỹ Cường (Học viện Tài chính) lại cho rằng lạm phát chỉ mới là cảnh
báo, không phải là câu chuyện trong ngắn hạn bởi tổng cầu trong năm nay
vẫn rất thấp, những chi tiêu như du lịch hầu như không có, chi tiêu dùng
giảm… Tuy nhiên, ông Cường cũng khuyến cáo lạm phát vì giá dầu,
nguyên phụ liệu từ bên ngoài tăng do phụ thuộc nhập khẩu là có. Ở trong
nước, lo ngại nhất là từ lưu thông hàng hóa bị đứt gãy, đẩy chi phí
tăng. Đến nay, lưu thông hàng hóa đã ổn định trở lại, song chi phí xét
nghiệm cho lực lượng lao động, giao thông vận tải tăng, tiếp tục gây áp
lực cho DN, đẩy giá thành sản phẩm khó giảm từ nay đến cuối năm. Đặc
biệt, theo ông Cường, chi phí logistics trong thời gian qua tăng rất
nhanh, chiếm 22 - 24% trong tổng giá thành cuối cùng của hàng hóa. “Chi
phí chiếm 1/4 giá thành sản phẩm là rất lớn và hiện vẫn đang có nguy cơ
tăng nếu chính sách điều hành không nhất quán. Các địa phương bị bùng
phát dịch lại có thể tiếp tục phong tỏa, gây đứt gãy chuỗi cung ứng… Thế
nên lạm phát năm nay có thể chưa xảy ra, nhưng rủi ro từ logistics gây
lạm phát là rất lớn. Trong thực tế, mấy ngày qua đã có tình trạng giá cả
“tát nước theo mưa”, sau giá xăng dầu, gas được điều chỉnh tăng theo giá thế giới”, ông Cường khuyến cáo và cảnh báo tình trạng thiếu hụt lao động đẩy giá lao động tăng cũng là một yếu tố gây nên lạm phát.
Khôi phục cao nhất các hoạt động kinh tế