Sáng 25/4, tại Hà Nội, Trường Đại học Kinh tế
Quốc dân phối hợp cùng Ban Kinh tế Trung ương, Ủy Ban Kinh tế của Quốc
hội tổ chức Hội thảo khoa học quốc gia đánh giá kinh tế Việt Nam năm
2021 và triển vọng năm 2022, đồng thời, công bố ấn phẩm Đánh giá Kinh tế
Việt Nam thường niên 2021 của trường.
Với
chủ đề "Ổn định kinh tế vĩ mô và lành mạnh tài chính trong bối cảnh đại
dịch COVID-19", hội thảo đã tập trung thảo luận, làm rõ bối cảnh quốc
tế và những tác động của thế giới đến kinh tế Việt Nam; phân tích những
cơ hội và thách thức trong năm 2021; đánh giá triển vọng kinh tế Việt
Nam năm 2022.
Tại hội thảo, các chuyên gia đã đề xuất những
khuyến nghị chính sách trong điều hành kinh tế năm 2022 và những năm
tiếp theo nhằm ổn định kinh tế vĩ mô và lành mạnh tài chính trong bối
cảnh đại dịch COVID-19, chuẩn bị cho giai đoạn phục hồi và phát triển
bền vững.
Theo Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Hồng Chương, Hiệu trưởng Trường Đại học
Kinh tế Quốc dân, năm 2021 chứng kiến những khó khăn và thách thức chưa
từng có của nền kinh tế.
Đại dịch COVID-19 diễn biến phức tạp hơn
với tốc độ lây lan rất nhanh. Nhiều tỉnh, thành phố lớn phải giãn cách
xã hội. Điều này ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và tính mạng của người dân,
tác động nghiêm trọng đến nền kinh tế và mọi mặt của đời sống xã hội.
“Kinh
tế Việt Nam đang đối diện với nhiều rủi ro bất ổn vĩ mô và bất ổn tài
chính, khiến cho quá trình ứng phó với đại dịch và hồi phục kinh tế trở
nên khó khăn. Vì vậy việc đánh giá tổng quan kinh tế năm 2021 cũng như
thực trạng những bất ổn vĩ mô và bất ổn tài chính là cơ sở quan trọng để
đưa ra các khuyến nghị chính sách góp phần hỗ trợ nền kinh tế vượt qua
đại dịch, phục hồi và phát triển”, ông Chương nói
Tăng trưởng kinh tế Việt Nam năm 2022 có thể đạt mục tiêu nhưng rủi ro, bất ổn vẫn còn hiện hữu.
Phó
Giáo sư, Tiến sĩ Tô Trung Thành, Trường Đại học Kinh tế quốc dân cho
biết: Tăng trưởng kinh tế năm 2021 của Việt Nam suy giảm mạnh ở mức
2,58%, thấp nhất trong vòng 2 thập kỷ gần đây.
Nguyên nhân chủ yếu
từ cú sốc suy thoái nặng nề trong Quý III với sự lan rộng của biến
chủng Delta, đã gần như vô hiệu hoá các nỗ lực ngăn chặn dịch bệnh của
Chính phủ.
Bên
cạnh đó, các chính sách phản ứng còn chưa hiệu quả, thiếu nhất quán
giữa các địa phương; nhiều khu vực kinh tế trọng điểm của cả nước đã bị
phong toả trong thời gian dài. Tỷ lệ tổng đầu tư xã hội/GDP đạt 34,43%,
gần như không đổi so với mức của các năm gần đây. Động lực tăng trưởng
chính trong nền kinh tế là vốn đầu tư và tín dụng vẫn được duy trì nhưng
hiệu quả suy giảm.
Tuy nhiên, đổi mới sáng tạo và kinh tế số -
những động lực tăng trưởng mới của nền kinh tế đã có dấu hiệu khởi sắc.
Việt Nam xếp thứ 44/132 quốc gia, dẫn đầu các nền kinh tế có thu nhập
trung bình thấp, trong Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu.
Đánh giá
triển vọng kinh tế Việt Nam năm 2022, theo các chuyên gia, với tình hình
dịch bệnh mới và được thúc đẩy bởi gói hỗ trợ phục hồi kinh tế mới,
tăng trưởng kinh tế Việt Nam có thể đạt được mục tiêu 6-6,5%. Tuy nhiên,
những rủi ro bất ổn vẫn còn hiện hữu do đại dịch COVID-19 có diễn biến
phức tạp, bất ổn chính trị thế giới leo thang cùng giá dầu tăng mạnh;
tăng trưởng "nóng" trên thị trường bất động sản và chứng khoán…
Từ
thực tế đó, các chuyên gia kinh tế khuyến nghị, các chính sách của
Chính phủ cần tập trung hướng đến làm thế nào để hồi phục và phát triển
nền kinh tế một cách bền vững trong bối cảnh "sống chung với COVID-19".
Trong
đó, chính sách tài khoá phải được coi là chính sách hỗ trợ quan trọng
nhất. Chính phủ có thể gia tăng hỗ trợ tài khoá mạnh mẽ hơn (lên khoảng
5-6% GDP) trong bối cảnh đặc biệt hiện nay để hỗ trợ nền kinh tế trong
ít nhất 2-3 năm tới.
Chính
sách hỗ trợ tín dụng nên hướng đến cả các doanh nghiệp ít bị ảnh hưởng
do đại dịch nhưng có tác động tích cực đến các ngành, các lĩnh vực khác
để thúc đẩy sản xuất của cả thị trường. Chính sách lãi suất nên tập
trung vào việc cắt giảm lãi suất cho vay hơn là lãi suất huy động…
Đặc
biệt, cần chú trọng hướng chuyển các dòng vốn tín dụng vào khu vực sản
xuất và nền kinh tế thực, kiểm soát chặt chẽ tăng trưởng "nóng" ở các
thị trường tài sản.
Hà Anh