(TCT online) - Sáng nay (11/1/2024), Tạp chí Kinh tế Việt Nam phối hợp với Bộ Ngoại giao tổ chức Diễn đàn thường niên Kịch bản kinh tế Việt Nam 2024 với chủ đề “Thúc đẩy cơ chế chính sách, thực thi mạnh mẽ các động lực tăng trưởng mới”. Tại đây, nhiều ý kiến đã đề xuất các giải pháp nhằm tạo động lực cho tăng trưởng kinh tế trong năm nay.
Nhiều luật chơi mới sẽ tạo sức ép cho kinh tế Việt Nam
Phát biểu tại diễn đàn, bà Nguyễn Minh Hằng, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, cho biết, năm 2024 là năm “tăng tốc” để hoàn thành cao nhất các mục tiêu của Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 2021-2025, cũng là giai đoạn nền tảng giữa kỳ hướng tới các mục tiêu phát triển đến năm 2030.
Năm 2024, kinh tế toàn cầu dự báo sẽ tiếp tục nổi lên một số xu hướng đáng chú ý. Trong đó, kinh tế thế giới vẫn trong giai đoạn chuyển đổi sâu sắc, mang tính bước ngoặt. Ngân hàng Thế giới (WB) dự báo tăng trưởng kinh tế thế giới năm 2024 sẽ giảm xuống mức 2,4%, đây là năm giảm thứ ba liên tiếp và thấp hơn 0,75% so với mức trung bình của giai đoạn trước. Tốc độ tăng thương mại toàn cầu chỉ bằng một nửa so với trước đại dịch. Nhiều nhận định cho rằng, các “luật chơi mới” tạo ra sức ép bắt buộc phải thực thi, tác động đến khả năng cạnh tranh, thích ứng của các nước đang phát triển. Do đó, cần phân tích xu thế mới tác động đến sự phát triển của kinh tế Việt Nam.
Theo lãnh đạo Bộ Ngoại giao, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã xác định phương châm chỉ đạo, điều hành của năm 2024 là “Kỷ cương trách nhiệm, chủ động kịp thời, tăng tốc sáng tạo, hiệu quả bền vững”. "Đây sẽ là kim chỉ nam, định hướng chiến lược cho các bộ, ngành, địa phương trong triển khai công tác năm 2024, trong đó có việc tích cực hỗ trợ, đồng hành cùng DN", Thứ trưởng Bộ Ngoại giao nhấn mạnh.
Trên đà thành công của năm 2023, bám sát chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, ngoại giao kinh tế tiếp tục tận dụng tốt mạng lưới các hiệp định thương mại tự do và các khuôn khổ hợp tác theo các ngành, lĩnh vực; thu hút ODA thế hệ mới, FDI chất lượng cao, góp phần hiện thực hóa 3 khâu đột phá chiến lược huy động nguồn lực quốc tế cho các quá trình tái cơ cấu, chuyển đổi nền kinh tế.
Trong khi đó, theo ông Nguyễn Đức Hiển, Phó trưởng Ban kinh tế Trung ương, năm nay sẽ đánh giá sơ kết nhiều nghị quyết quan trọng, như Nghị quyết 10 về kinh tế tư nhân, Nghị quyết 11 về thể chế, Nghị quyết 12 về DNNN, 5 năm triển khai Nghị quyết 52 về việc chủ động tham gia 4.0 và đánh giá 4 năm triển khai Nghị quyết 45 về năng lượng. Tăng trưởng GDP thời gian qua của nước ta có sự đóng góp rất quan trọng của đầu tư công là chính, trong khi đó đầu tư tư nhân còn rất thấp, chỉ đạt 2,7%-mức thấp so với giai đoạn từ 2019-2023. Từ câu chuyện này, vấn đề đầu tiên cần bàn thảo đó là trong thời gian tới cần động lực thúc đẩy đầu tư tư nhân thông qua hoạt động kích cầu đầu tư là vô cùng quan trọng. Chính sách sẽ là gì?
Phải nỗ lực rất lớn mới đi ngược lại xu thế
Nêu ý kiến tại phiên thảo luận, ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng thư ký, Trưởng ban Pháp chế, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng, năm 2023 số lượng DN rời khỏi thị trường lại cao kỷ lục, bên cạnh đó, tăng trưởng tín dụng trầm lắng, xuất khẩu giảm nhất là với nhiều ngành có vai trò của DN tư nhân rất lớn. Vì vậy, năm 2024, một trong những định hướng quan trọng của Quốc hội và Chính phủ đó là phải chú trọng giải bài toán này, làm sao cho DN đỡ khó khăn hơn.
Dưới khía cạnh DN, trong bối cảnh thị trường còn nhiều thách thức, đơn hàng giảm, ông Tuấn cho rằng, cần giảm chi phí kinh doanh. Hiện, Quốc hội đã chấp thuận giảm thuế VAT từ 10% xuống còn 8% tiếp tục kéo dài đến giữa năm 2024, song việc giảm thuế, phí và các khoản phải nộp cần được tăng cường hơn. Mặt khác, rất nhiều DN cảm nhận được khi thực hiện thủ tục hành chính ở các địa phương hiện nay đó là đang có tâm lý đình trệ, chờ đợi khá phổ biến. Vì vậy, cần thúc đẩy, tạo lập được không khí thực thi tốt hơn nữa ở nhiều cấp. “Đây là những nhóm giải pháp quan trọng trong năm 2024 cần được đẩy mạnh nhằm sốc lại tinh thần, không khí phát triển ở nhiều địa phương”, ông Tuấn nhấn mạnh lần nữa.
Cũng theo ông Tuấn, Việt Nam là điểm đến rất hấp dẫn. Nhiều DN cho biết, hiếm có quốc gia nào như Việt Nam vừa làm ăn, quan hệ tốt với châu Âu, Hoa Kỳ vừa làm ăn tốt với Trung Quốc, hợp tác tốt với Nga, Ukraina, kể cả với Israel và Palestine. Tức là thành quả của chúng ta là đã mở cửa với các thị trường, nên việc chủ động khai thác các thị trường này là hết sức quan trọng.
Trong khi đó, theo GS,TS Hoàng Văn Cường, năm 2024, dự báo những “làn gió ngược” sẽ giảm đi, thực tiễn có thể mở ra những thuận lợi hơn, tuy nhiên tất cả các con số dự báo về tốc độ tăng trưởng kinh tế của các nước, các khu vực trong năm nay đều thấp hơn con số của năm 2023.
Trong khi đó, Việt Nam lại đặt ra mục tiêu tăng trưởng GDP từ 6% – 6,5%, cao hơn năm 2023. Điều đó cho thấy cần nỗ lực rất lớn mới có thể đi ngược lại xu thế. GS, TS Hoàng Văn Cường cho rằng, năm 2024 Việt Nam có nhiều cơ hội mới, song nếu chỉ trông chờ vào kinh tế thế giới, hay nguồn lực xuất khẩu thì khó thể vượt lên để đi ngược lại so với xu thế chung.
Vì thế, cần khai thác hiệu quả nội lực, cũng như có hành động cụ thể nhằm “chớp” được các cơ hội rất lớn đang mở ra, đơn cử về chuyển đổi xanh, chuyển đổi số… Trong các động lực tăng trưởng quan trọng, không thể không nhắc đến quyết tâm của Đảng, Quốc hội, Chính phủ về tập trung các nỗ lực, nhằm hỗ trợ DN, với quyết tâm tạo ra bước phát triển mới trong năm 2024. Trong đó không chỉ thu hút các nhà đầu tư vào, mà cần đồng hành với họ. Muốn làm được việc đó cần cải cách mạnh về thể chế, tạo ra môi trường pháp lý, và tạo cơ hội chứ không phải tháo gỡ.
Mặt khác, cần có sự hành động của Chính phủ trong thực thi chính sách, song không thể thiếu vai trò này từ chính những DN và các nhà đầu tư. Tuy nhiên, việc đầu tiên cần làm là tạo niềm tin, nhìn thấy cơ hội vào thị trường Việt Nam. “Năm 2024 có lẽ là năm cơ hội hiếm có không lặp lại nếu các nhà đầu tư không tranh thủ để chớp lấy. Nếu không chúng ta có thể đánh mất cơ hội, các những nhà đầu tư sẽ không chuyển đổi được vào các ngành sản xuất, chuỗi cung ứng giá trị cao. Điều này tôi cho rằng rất cần sự hành động từ Chính phủ cho đến các doanh nghiệp và các nhà đầu tư”, GS.TS. Hoàng Văn Cường tái khẳng định.
T. Nga
Link: https://thuenhanuoc.vn/tapchi/chuyen-muc/kinh-te-xa-hoi/7b96cd50-a9f7-4297-ac3d-68aedab5710f